جرم هتک حرمت منزل و مسکن
جرم هتک منزل و مسکن از جرایم علیه شخصیت معنوی اشخاص تلقی می شود.
از حقوق مبرهن هر خانواده و هر شخصی مصونیت مسکن و منزل از تعرض و تجاوز است.
هتک حرمت منزل در قرآن مجید نیز مورد سرزنش قرار گرفته است در آیات ۲۷ و ۲۸ سوره نور ورود به خانه غیر بدون کسب اجازه و رخصت ممنوع است. رعایت حرمت و حفظ حریم خصوصی افراد یکی از آموزه های ادیان و همچنین اصول زندگی در جوامع محسوب می شود.
این اصل مهم در قانون اساسی در اصل بیست و دوم این گونه بیان شده است: حیثیت جان مال حقوق مسکن و شغل اشخاص از تعرض مصون است مگر در مواردی که قانون تجویز کند.
از مواردی که قانون تجویز می کند جستجو و تفحص به موجب حکم دادگاه رای تحقیق در جرایم است.
ضمانت اجرای عدم رعایت اصل ۲۲قانون اساسی ایران ماده مواد۵۸۰ و ۶۹۴قانون تعزیرات است.
ماده ۵۸۰راجع به نقض حریم خصوصی توسط مستخدمان و ماموران و کارمندان دولتی است و ماده ۶۹۴ در خصوص ارتکاب جرم مذکور از سوی افرا عادی است.
در جرم هتک مراسلات فقط نوع اول که از سوی کارکنان دولت انجام می شد را بیان می کرد اما قانونگذار هر دو نوع ارتکاب را پیش بینی کرده است.
برای کسب اطلاعات بیشتر از جرایم علیه ملک ، کلیک کنید.
هتک حرمت منزل از سوی کارکنان دولت
ماده ۵۸۰قانون تعزیرات بیان می دارد: هریک از مستخدمین و مامورین قضایی و غیرقضایی یا کسی که خدمت دلت به او ارجاع شده باشد ، بدون ترتیب قانونی به منزل کسی بدون اجازه و رضای صاحب منزل داخل شود به حبس از یک ماه تا یک سال محکوم خواهد شد مگر اینکه ثابت نماید به امر یکی از روسای خود که صلاحینت حکم داشته است مکره به اطاعت امر بوده ، اقدام کرده است که در این صورت مجازات مزبور در حق آمر اجرا خواهد شد و اگر مرتکب یا سبب وقوع جرم دیگری نیز باشد ، مجازات آن را خواهد دید و چنانچه این عمل در شب واقع شود مرتکب یا امر به حداکثر مجازت مقرر محکوم خواهد شد.
عنصر قانونی جرم هتک منزل از سوی کارکنان دولت ماده مذکور است.
مرتکب بر طبق این ماده می بایست مامور قضایی یا غیر قضایی باشد بدون توجه به استخدام آنها و هم چنین شامل کسانی هم می شود که استخدام دولت نیستند اما خدمت دولتی به آنها ارجاع شده است مانند کارآگاهان خصوصی که با نیرو انتظامی یا دادسرا در جهت تحقیق همکاری می کنند.
| برای مشاوره با وکیل کیفری با شماره ۰۹۰۲۶۲۲۰۳۲۲ تماس حاصل نمایید. |
رفتار فیزیکی از عنصر مادی این جرم ورود به منزل دیگری و غیر است.
از شرایط و اوضاع احوال می توان به ورود بدون اذن صریح صاحب منزل یا رضایت او و ترتیب و یا حکم قانونی مربوط اشاره کرد همچنین منزل باید متعلق به غیر باشد.
این جرم از طریق فعل مثبت ارتکاب می یابد وبا ترک فعل محقق نمی شود.
ورود می تواند از راه معمول مثل در و یا غیر معمول مثل پنجره و کانال کولر و … انجام می شود.
ماموری که با جعل حکم وارد منزل دیگری می شود شامل همین ماده می شود.
این جرم از جرایم مطلق است و مقید به نتیجه نیست و صرف ورود به منزل دیگری تحقق می یابد.
اگر فرد در حالی که سرو گردن یا بخشی از بدنش وارد شده باشد دستگیر شود؛ مجازات وی در حد شروع به جرم خواهد بود.
موضوع این جرم منزل یا مسکن است ؛ منزل هر مکانی است که فرد به طور موقت یا دایم در آن سکونت دارد چه مالک باشد چه مستاجر یاهر عنوان قانونی دیگر جنس و نوع خانه و مکان و محل آن حائز اهمیت نیست حتی شامل هتل و کاروان سرا و یا چادر های مسافرتی نیز می شود .
هم چنین حضور یا عدم حضور صاحب خانه تفاوتی ندارد.متعلقات یک ملک مثل باغ و حیاط و پارکینگ و تراس و بالکن و.. هم همین حکم را دارند.
استثنا مکانی است که مجهز به وسایل زندگی نیست و در واقع کلمه خانه و منزل برآن حمل نمی شود.
منظور ازترتیب قانونی حکم ورود یا تفتیش و جستجوی منزل است که از سوی قوه ی مربوطه و صالح صادر شده باشد.
این ترتیبات شامل موارد قوه قاهره مانند سیل و جنگ و زلزله و… می شود که مصداق این موارد ورود امدادگران است.
برای تحقق این جرم عمد در ورود غیر قانونی و غیر مجاز لازم است.
اگر مامور به غلط تصور کند که مقام ذی صلاح یا صاحب خانه به او رضایت و اذن ورود داده است و وارد شود و یا آن که منزل را منزل خود بپندارد، مشمول ماده۵۸۰قانون مجازات اسلامی نیست.
انتهای ماده که می گوید: مرتکب می بایست به امر یکی از روسای خود که صلاحیت حکم را داشته است مکره به اطاعت از او بوده اقدام کرده است
معنای این عبارت آن است که مامور باید موظف به اطاعت از ان امر بوده باشد.مامور باید به علت این که اشتباها متوجه قانونی ودن دستور مقام مافوق خود شده است ، غیرقابل مجازات باشد.
وگرنه طبق ماده ۱۵۹ قانون مجازات آمر و مامور به مجازت مقرر در قانون محکوم می شوند.
در انتهای ماده نیز بیان شده است که اگر فرد مجرم مرتکب جرم دیگری شود مانند توهین و ضرب و جرح و تجاوز به عنف و سرقت و … به مجازت جرایم نیز محکم خواهد شد و اگر ورود به منزل در شب باشد به حداکثر مجازت محکوم می شود.
هتک حرمت منزل از سوی افراد عادی
ماده ۶۹۴قانون تعزیرات بیان می دارد:هرکس در منزل یا مسکن دیگری به عنف یا تهدید وارد شود به مجازات از شش ماه تا سه سال حبس محکوم خواهد شد .
رفتار فیزیکی این جرم ورود به ملک غیر با تهدید و عنف است.
تهدید می تواند کلامی باشد یا عملی ؛ در تهدید کلامی فرد لفظا افراد داخل خانه را تهدید می کند اما در عملی فرد سلاح بر روی آنان می کشد.
منظور از عنف نیز به زور وارد شدن و یا عدم رضایت صاحب خانه است.عنف نشان دهنده خشونت و قهر و غلبه نیز می باشد. عنف هم می تواند عملی و کلامی باشد مثل الفاظ رکیک و یا دست و پای فرد را بستن.
حتی عنف می تواند علیه اموال فرد مثل تخریب هم صورت بگیرد.
ماده ۶۹۱ قانون تعزیرات ذکر می کند: هرکس به قهر و غلبه داخل ملکی شود که در تصرف دیگری است اعم از آن که محصور باشد یا نباشد یا در ابتدای ورود به قهر و غلبه نبوده ولی بعد از اخطار متصرف به قهر و غلبه مانده باشد علاوه بر رفع تجاوز حسب مورد به یک تا شش ماه حبس محکوم می شود.
اگر فرد با عنف و تهدید وارد منل خودش شود که دیگری آن را غصب کرده شامل این ماده نخواهد شد اما موجری که برای مجبور کردن مستاجر به تخلیه ملک مرتکب این امر می شود ، تحت شمول این ماده می شود.
در انتهای ماده ۶۹۴ مجازات مرتکبانی که دو نفر یا بیشتر باشد یا یکی از آنها مسلح باشند تشدید شده است و به یک تا شش سال حبس افزایش یافته است و سلاح چه سرد باشد چه گرم چه پر باشد چه خالی شامل این ماده می شود اما سلاح تقلبی یا اسباب بازی و بدلی شامل این ماده نمی شود.
و بر طبق ماده ۶۹۵ تعزیرات قانون مجازات اگر جرم در شب واقع شود مجازات تشدید می شود.
گردآورنده : حقوق خوانِ وکیلم باش ، خانم کوثر ستاری
| برای مشاوره با وکیل متخصص هتک حرمت منزل و مسکن با شماره ۰۹۰۲۶۲۲۰۳۲۲ تماس حاصل نمایید. |
