جرم جعل

جرم جعل

جعل به معنای تغییر دادن و به وجود آوردن است.

جعل اسناد- جعل مدرک تحصیلی یا جعل امضا و جعل اسکناس از مصادیق جعل هستند.

جعل می تواند مقدمه جرم کلاهبرداری و استفاده از سند مجعول باشد ؛ جاعلان معمولا در کار خود ماهرند و تخصص دارند.

ظرافت وتخصص در جعل بسیار مهم است.البته با پیشرفت تکنولوژی جعل هم با استفاده از رایانه انجام می شود که به آن جعل رایانه ای می گویند.

هم چنین با اینکه جرم جعل می تواند از جرایم اموال و مالکیت باشد اما بهتر است که در زمره جرایم علیه امنیت و آسایش محسوب شود ؛مثلا جعل مدرک یک دانشگاه معروف موجب آسیب حیثیتی است تا ضرر مالی.

در واقع ضرر معنوی که جعل وارد می کند بیشتر به امنیت و آسایش لطمه می زند مانند جرم جعل اسکناس ، این جرم موجب اختلال در نظام اقتصاد و سرمایه می شود.

برای مشاهده نمونه تحلیل رای جعل اسناد ، کلیک کنید.

معنای لغوی جعل:

جعل در لغت به معنای دگرگون کردن منقلب کردن تغییر شکل دادن، آفریدن، خلق کردن، منقلب کردن ،ساختن و ایجاد کردن و … است.

جعل استحکام روابط اقتصادی اجتماعی را متزلزل می کند ؛ بدین شکل که در اثر واقع شدن جرم جعل اعتماد افراد و صاحبان سرمایه و صنایع مختل شده و به دنبال آن مشکلات اقتصادی به وجود می آید.

استحکام روابط اجتماعی منوط به آن است که افراد جامعه بتوانند به صحت و اصالت نوشته ها اسنادی که برای اهداف مختلف در اختیار آن هاست یا بین آن ها رد و بدل شده مورد استناد قرار می گیرد،  اطمینان داشته باشند.

جعل در واقع مقدمه ای است برای استفاده از سند مجعول یا کلاهبرداری.

در حقوق قدیم انگلستان جعل آنچنان جرم شدیدی تلقی می شد که هم ردیف با جرایم علیه اقتدار پادشاع و در نتیجه خیانت به کشور محسوب می گشت و مجازات اعدام را داشت.

قدیمی ترین قانون مدون بشری یعنی مجمع القوانین حمورابی در ماده ۵ خود برای قاضی در صورتی که به مخدوش کردن یا ازبین بردن حکم دست زند مجازات پرداخت جریمه و انفصال ابد از شغل قضاوت را پیش بینی می کرد.

جرم جعل به جرم کلاهبرداری بسیار نزدیک است در هر دو جرم نوعی از تحریف حقیقت و توسل به حیله و فریب و تقلب مشاهده می شود.

به همین دلیل عنوان فصل پنج قانون تعزیرات جعل و تزویر است ؛ این کلمه نشانگر فریب حیله و تقلب است.

به علاوه در بسیاری از موارد جرم جعل در راستای تهیه مقدمات برای ارتکاب جرم کلاهبرداری ارتکاب می یابد.

برای مشاوره با وکلای متخصص جعل   با شماره ۰۹۰۲۶۲۲۰۳۲۲ تماس حاصل نمایید.

جعل در قرآن:

بنابراین از لحاظ فقه اسلامی می توان با استناد به عناوین کلی مانند منع اکل مال باطل یا منع تدلیس و تقلب این جرم تعریف کرد.

قران مجید در منع اکل مال بالباطل می فرماید:یا ایها الذین آمنوا لا تاکلوا اموالکم بینکم بالباطل.

همچنین در قرآن کریم آمده پس از تشویق وصیت به نفع اقربا و خویشاوندان عمل کسانی را که پس از شنیدن وصیت کسی آن را به نحو تحریف شده ای منعکس می نمایند، تقبیح کرده است.:فمن بدله بعد ما سمعه فانما اثمه علی الذین یبدلونه ان الله سمیع علیم.

قرآن همچنین عمل ان دسته از یهودیان را که به تحریف کردن کلمات از مواضع اصلی آن ها دست می زنند، سرزنش کرده است :من الذین هادوا یحرفون الکمعن مواضعه

در ضمن قلب سکه را می توان از مصادیق جعل دانست که موضوع این جعل سکه است.

قابل گذشت بودن یا غیر قابل گذشت بودن جرم جعل:

در ماده ۱۰۴ قانون مجازات اسلامی ذکری از قابل گذشت بودن جرم جعل نشده است ؛ بنابراین باید قایل به آن شد که این جرم به پیروی از اصل کلی در ماده ۱۰۳ قانون مجازات از زمزه جرایم برخوردار از ماهیت عمومی و غیر قابل گذشت می باشد.

مجازات جعل در انگلستان:

در حقوق انگلستان جعل عبارت است از ساختن مدرک تقلبی به قصد آن که شخص سازنده یا شخص دیگری به وسیله آن کسی را اغوا به پذیرش آن به عنوان اصل کند تا بدین ترتیب او به ضرر خود عملی را انجام داده یا از انجام آن سرباز زند؛ بنابراین عنصر مادی این جرم در حقوق انگلستان ساختن مدرک تقلبی است.

جعل در حقوق انگلستان در مورد همه ی اسناد رسمی و غیر رسمی  تمبر و نقش و آن و یا نوار و سی دی و … قابل تحقق دانسته شده و مجازات آن حداکثر ۱۰سال حبس است.

بیشتر بخوانید : تعریف کلاهبرداری در قانون

جعل در قوانین ایران:

در قانون ایران تعریفی از جرم جعل ارایه نشده است بلکه احکام راجع به انواع مختلف ان طی بیست ماده ۵۲۳ تا ۵۴۲ در فصل پنج قانون تعزیرات و دیگر قوانین آورده شده است.

ماده ۵۲۳ بیان می دارد: جعل و تزویر عبارتند از: ساختن نوشته یا سند یا ساختن مهر یا امضای اشخاص رسمی یا غیر رسمی خراشیدن یا تراشیدن یا قلم بردن‌یا الحاق یا محو یا اثبات یا سیاه کردن یا تقدیم یا تاخیر تاریخ سند نسبت به تاریخ حقیقی یا الصاق نوشته‌ای به نوشته دیگر یا بکار بردن مهر دیگری ‌بدون اجازه صاحب آن و نظایر اینها به قصد تقلب.

موارد مذکور صرفا مصادیق این جرم است.

علاوه بر ماده۵۲۳ به علت عدم تعیین مجازات برای جرم جعل نمی تواند عنصر قانونی این جرم محسوب شود بلکه این ماده تنها معنی و مفهوم واژه جعل را در مواد بعدی تا حدی روشن می کند ؛ بنابراین باید عنصر قانونی موارد مختلف جعل در مواد دیگر در قوانین های متفاوت جستجو کرد.

برای مثال عنصر قانونی برای جرم جعل مهر مقامات دولتی مواد ۵۲۴ یا مواد ۵۲۵ است اما برای تعیین این که چه چیزی ممکن است جعل مهر باشد می توان با استناد به ماده ۵۲۳ را ذکر کرد.

حقوق دانان ایرانی با پیروی از مقنن فرانسوی تاکید را بر عنصر قلب یعنی دگرگونی و متقلبانه بودن حقیقت گداشته اند.

در حالی که قلب حقیقت مانند دروغ در قراردادها اظهارات مکتوبات وجود دارد. مثل اینکه کسی کتبا یا شفاها و به دروغ خود را دارای تحصیلات یا برخوردار از مقام و … معرفی کند یا دو طرف قرار داد برای وارد کردن ضرر به اداره مالیات قیمت غیر واقعی بیع را بنویسند.پس هر قلب حقیقی جعل نیست و دروغ جعل نیست اعم از کتبی و یا شفاهی.

گرد آورنده : حقوق خوانِ ، خانم کوثر ستاری

برای مشاوره با وکلای متخصص جعل   با شماره ۰۹۰۲۶۲۲۰۳۲۲  تماس حاصل نمایید.