دعاوی کیفری به آن دسته از دعاوی گفته می شود که در ارتباط با جرم ، مجرم و مسئولیت کیفری است. منظور از جرم هر نوع رفتار اعم از فعل یا ترک فعلی است که در قوانین جرم انگاری شده است.
جرائم در یک دسته بندی عمده به دو نوع قابل گذشت و غیرقابل گذشت تقسیم می شوند.
جرائم قابل گذشت به جرائمی گفته می شود که تعقیب آنها موکول به شکایت شاکی است.
در جرائم غیرقابل گذشت اعلام شکایت یا گذشت شاکی تأثیری در امر تعقیب ندارد و دادستان مکلف است به محض اطلاع، متهم را تحت تعقیب قرار دهد.
بیشتر پرونده های کیفری پس از تحقیقات مقدماتی در دادسرا به همراه کیفرخواست در دادگاه مطرح می شوند. جرایم زیادی در زمره ی جرایم کیفری قرارمی گیرند نظیرسرقت، ترک انفاق، جرایم سیاسی، ارتشاء، اقدام علیه امنیت، اختلاس، توهین، تجاوز، اسیدپاشی، کلاهبرداری، قماربازی، ربا، افساد فی الارض، سقط جنین، خرید مال مسروقه، اخلال در نظام اقتصادی کشور، مشروبات الکلی ، بازداشت غیرقانونی و ….
در ادامه برخی از این جرایم به اختصار شرح داده می شود :